เดิมชื่อวัดวัวลำพอง และเพี้ยนเปลี่ยนชื่อเป็นหัวลำโพง ตามสถานีรถไฟฟ้าหัวลำโพงในช่วงรัชกาลที่ 5 แต่ชื่อเดิมของวัดและผู้สร้างก็ไม่ได้ปรากฏแน่ชัด มีความคลุมเครือใกล้เคียงกับชื่อของสถานีรถไฟหัวลำโพงที่อยู่ห่างออกไปอีก 2 กม.จนกระทั่งปี 2433 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้เสด็จมาทอดผ้าพระกฐินที่วัดวัวลำพองนั้น ได้โปรดเกล้าฯ ให้เปลี่ยนชื่อวัดเสียใหม่ พระราชทานนามว่าวัดหัวลำโพง เพื่อให้สอดคล้องกับสถานีหัวลำโพง และทรงโปรดเกล้าฯ พระราชทานแต่งตั้งสมณศักดิ์เจ้าอาวาส คือ พระอาจารย์สิงห์ เป็นพระครูสัญญาบัตร จนถึงปัจจุบันนี้ วัดหัวลำโพง กลายเป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ ยังเป็นวัดที่เป็นศูนย์กลางของการทำบุญของศาสนิกชนได้เป็นอย่างดี เมื่อเดินเข้าไปภายในวัด จะมีทั้งจุดเปิดรับบริจาคค่าน้ำ ค่าไฟ ไถ่ชีวิตโค กระบือ และมูลนิธิต่างๆ