ด้วยสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีพระราชดำริที่จะอนุรักษ์เก็บรักษาพันธุ์พืชที่หายากหรือกำลังที่จะสูญพันธุ์ไว้ เพื่อประโยชน์ในด้านพัฒนาพืชและใช้เป็นแหล่งพันธุกรรมทางพืชอย่างจริงจัง ในลักษณะถาวรและระยะยาว เพื่อประโยชน์ต่อเกษตรกรของประเทศ เพื่อเป็นการสนองพระราชดำริของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี จังหวัดหนองคายได้ร่วมกับโครงการส่วนพระองค์สวนจิตรลดา และให้กรมป่าไม้ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้จัดทำโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช ตามแนวพระราชดำริ โดยได้พิจารณาคัดเลือกพื้นที่บริเวณป่าภูทอกน้อย ท้องที่บ้านภูสวาท ตำบลหนองเดิ่น กิ่งอำเภอบุ่งคล้า จังหวัดหนองคาย เนื้อที่ประมาณ 1,830 ไร่ เพื่อเป็นแหล่งพันธุกรรมพืชเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวตามพระราชดำริของ สมเด็จพระเทพรัตนราช สุดาฯ สยามบรมราชกุมารี สร้างสวนรวบรวมพันธุ์ไม้และพืชสมุนไพรที่สำคัญของท้องถิ่นและภายในประเทศเป็นแหล่งศึกษาและวิจัยเกี่ยวกับพันธุกรรมพืชเป็นแหล่งขยายพันธุ์ไม้มีค่าและพืชสมุนไพร แจกจ่ายให้กับเกษตรกรและหน่วยงานทั่วไป