คุกพัฒนา ไม่ใช่หมู่บ้านที่พัฒนามาจากคุกขังนักโทษ ทั้งไม่ใช่การพัฒนานักโทษที่ผ่านการ ติดคุกมาก่อน แต่คุกพัฒนา คือสถานที่ที่พระร่วงคุกเข่าตามนิทานพื้นบ้านของจังหวัดสุโขทัย บ้านคุกพัฒนา แยกออกมาจากบ้านคุก หมู่ที่ 2 เป็นบ้านที่ตั้งชื่อตามหนุ่มสามงามชื่อว่า นางคำ ซึ่งเป็นสาวงามในสมัยนั้น ได้พบรักกัน และต่อมา ได้เกิดมีความเข้าใจผิดกันระหว่างพระร่วงเจ้ากับนางคำ ด้วยความรีบร้อยและขาดความระมัดระวังพระร่วงเจ้าจึงพลาดสะดุดตอหกล้ม (ปัจจุบันสถานที่แห่งนี้ คือ บ้านแสนตอ เนื่องจากมีตอไม้อยู่เป็นจำนวนมาก) และจากความเหนื่อยล้า จึงมานั่งคุกเข่า ปัจจุบัน คือ บ้านคุก